W dobie kryzysu gospodarczego, utrzymującego się niezmiennie od roku 2008, wśród inwestorów w Polsce można, od kilku lat, zauważyć wzrost zainteresowania rynkiem instrumentów pochodnych, w tym w szczególności rynkiem pozagiełdowym, niezorganizowanym, jakim jest rynek Forex. Zanim przystąpimy jednak do inwestowania na tym rynku, warto się upewnić, że podmiot, za pośrednictwem którego będziemy prowadzić inwestycje, posiada odpowiednie uprawnienia, tj. zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF).

Czym jest Forex?

Forex to międzynarodowy rynek walutowy, na którym wielkość dziennych obrotów przekracza 1,9 biliona dolarów amerykańskich. Forex to rynek pozagiełdowy (z ang. „Over the Counter”) nie mający określonego miejsca usytuowania, który składa się z sieci połączonych ze sobą za pomocą łączy telefonicznych i innych elektronicznych systemów obrotu banków, brokerów, przedsiębiorstw oraz inwestorów indywidualnych. Słowo Forex powstało z połącznia dwóch pierwszych sylab oryginalnej pełnej nazwy rynku tj. foregin exchange, w obrocie można też się spotkać z używaniem skrótu „FX”. Forex jako największy rynek finansowy na świecie, wyróżnia się największą płynnością i niezrównaną dynamiką. Handel walutami na tym rynku możliwy jest przez 24 godziny na dobę, 5 dni  tygodniu (od niedzieli godziny 23:00 do piątku godziny 22:00).

Kto może inwestować na Forexie?

Jeszcze kilkanaście lat temu możliwość handlu na tym rynku posiadały jedynie wielkie instytucje finansowe, takie jak banki, domy maklerskie czy fundusze inwestycyjne. Obecnie każdy inwestor może rozpocząć grę na rynku walutowym na warunkach, które do tej pory dostępne były tylko dla inwestorów instytucjonalnych.

Na czym polega inwestowanie na rynku Forex?

Handel na rynku Forex polega na spekulacji wartością jednej waluty w relacji do drugiej. Spekulacja oznacza określone zachowanie inwestycyjne odnośnie przewidywanego przez nas ruchu kursu (spadku bądź wzrostu) na danej walucie w stosunku do drugiej.

W praktyce wygląda to następująco: firmy inwestycyjne oferujące usługi maklerskie na rynku

niezorganizowanym, takim jak Forex, umożliwiają nam zakup lub sprzedaż danego instrumentu finansowego będącego kontraktem na różnicę, np. instrument EUR-USD (euro do dolara amerykańskiego). Jeżeli uważamy, że w niedalekiej przyszłości kurs euro w stosunku do dolara amerykańskiego wzrośnie, to zawieramy pozycję kupna tego instrumentu. Jeżeli natomiast uważamy, że kurs euro spadnie to wtedy otwieramy pozycję sprzedaży.

Szczegółowe zasady wykonywania i realizacji zleceń oraz dokładne określenie specyfiki instrumentów finansowych oferowanych przez przedsiębiorstwa inwestycyjne na rynku Forex przedstawimy w kolejnych artykułach dotyczących tej tematyki.

Oferowanie instrumentów finansowych w ramach rynku Forex jest prowadzeniem działalności maklerskiej

Zawieranie przez inwestorów transakcji na rynku Forex za pośrednictwem podmiotu oferującego takie usługi, oznacza wykonywanie przez ten podmiot czynności przyjmowania i realizowania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, co z kolei stanowi prowadzenie działalności maklerskiej w rozumieniu art. 69 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy w dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. 2005, Nr 183, poz. 1538 ze zm.), a wykonywanie takich usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymaga uzyskania przez te podmioty uprzedniego zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

Konieczność uzyskania zezwolenia na prowadzenie określonej działalności gospodarczej, oznacza, że ustawodawca uznał, że działalność taka, ze względu na istnienie pewnego dobra, które powinno podlegać szczególnej ochronie prawnej, może być wykonywana wyłącznie po spełnieniu określonych prawem wymagań i wydaniu zezwolenia na prowadzenia przedmiotowej działalności przez właściwy organ państwowy. W przypadku prowadzenia działalności maklerskiej dobrem prawnym mającym być szczególnie chronionym są środki pieniężne klientów, a ściślej mówiąc zapewnienie bezpieczeństwa tym środkom. Prawodawca uznał, że w celu zapewnienia bezpieczeństwa środków pieniężnych obywateli, podmiot, który chce prowadzić działalność maklerską, musi spełniać określone wymagania, w tym posiadać odpowiednią wiedzę, doświadczenie oraz dysponować odpowiednią infrastrukturą organizacyjno- techniczną, która pozwoli na prawidłowe zarządzanie tymi środkami.

Podmioty działające bez licencji maklerskiej

W związku z cieszącą się coraz większą popularnością inwestycji na rynku Forex, na polskim rynku pojawia się coraz więcej firm, które chcą skorzystać z zainteresowania inwestorów tego typu działalnością brokerską, świadczą tego typu usługi nie posiadając odpowiedniego zezwolenia na jej prowadzenie. Listę takich podmiotów można znaleźć na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego http://www.knf.gov.pl/o_nas/ostrzezenia_publiczne/index.html#dzialalnosc_maklerska.

Zagrożenia dla inwestorów związane z korzystaniem z usług podmiotów bez licencji maklerskiej

Podmioty, które oferują usługi maklerskie bez licencji na jej prowadzenie, nie spełniają standardów ochrony aktywów klientów określonych w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, a więc przede wszystkim nie uczestniczą w obowiązkowym dla firm inwestycyjnych systemie rekompensat, prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Celem systemu rekompensat jest zapewnienie inwestorom wypłat do wysokości określonej ustawą, środków pieniężnych oraz zrekompensowanie wartości utraconych instrumentów finansowych, zgromadzonych przez nich w domach maklerskich, tytułu świadczonych na ich rzecz usług maklerskich w przypadku:

1) ogłoszenia upadłości domu maklerskiego lub

2) prawomocnego oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości ze względu na to, że majątek tego domu maklerskiego nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub

3) stwierdzenia przez Komisję, że dom maklerski nie jest w stanie, z powodów ściśle związanych z sytuacją finansową, wykonać ciążących na nim zobowiązań wynikających z roszczeń inwestorów i nie jest możliwe ich wykonanie w najbliższym czasie.

W obowiązującym stanie prawnym, na wypadek zajścia jednego ze zdarzeń opisanych w pkt. 1) – 3), system rekompensat gwarantuje wypłatę środków pieniężnych do wysokości równowartości w złotych 3.000 euro – w 100 % wartości środków objętych systemem rekompensat, oraz 90 % nadwyżki ponad tę kwotę, z tym że górna granica środków objętych systemem rekompensat wynosi równowartość w złotych 22.000 euro.

Poza brakiem uczestnictwa w systemie rekompensat, podmioty prowadzące działalność maklerską bez licencji nie spełniają też z reguły szeregu innych wymagań nałożonych na podstawie obowiązujących przepisów prawa na firmy inwestycyjne, w tym utrzymywania na określonym poziomie wysokości kapitałów

nadzorowanych w celu zapewnienia płynności i stabilności sytuacji finansowej podmiotu świadczącego usługi maklerskie, prowadzenia działalności zgodnie z zasadą działania w jak najlepszym interesie klienta, przeciwdziałania powstawaniu konfliktu interesów i spełnienia całej gamy wymogów organizacyjno-  technicznych związanych z prowadzeniem działalności maklerskiej.

Bądź czujny i powierz swoje inwestycje profesjonaliście z licencją

Mając na uwadze powyższe, przy wyborze podmiotu oferującego dostęp do instrumentów finansowych na rynku Forex, należy więc sprawdzić czy dana instytucja posiada odpowiednie zezwolenie KNF na prowadzenie działalności maklerskiej, bądź w przypadku wyboru brokera z zagranicy, czy w kraju siedziby dany podmiot posiada stosowne uprawnienia i jest nadzorowany przez państwowy organ nadzoru nad przedsiębiorstwami prowadzącymi działalność na rynku finansowym. Dla własnego bezpieczeństwa i komfortu warto upewnić się, że podmioty, którym powierzamy nasze finanse spełniają rygorystyczne wymogi dotyczące prowadzenia działalności maklerskiej. W razie wątpliwości, czy dany broker posiada odpowiednie zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej, na stronach KNF można znaleźć wszystkie firmy inwestycyjne, które uzyskały odpowiednie licencje oraz podlegają stałemu nadzorowi KNF w zakresie prowadzonej działalności (http://www.knf.gov.pl/dla_rynku/PODMIOTY_rynku/Podmioty_rynku_kapitalowego/index.html).

autor:  Portal Skarbiec.Biz